Agata Barańska, ALTANA WEALTH | 04 marca 2025
Fundusze rodzinne zarządzane przez Family Office, wzorując się na strategiach endowmens prowadzonych przez fundusze uniwersyteckie głównie ze Stanach Zjednoczonych (fundusze wieczyste), posiadają obecnie w swoim portfelu około 60% aktywów publicznych (płynnych). Aktywa te to wszelkiego rodzaju instrumenty finansowe (min. akcje, obligacje, fundusze, lokaty, waluty) ale i fundusze hedgingowe, które w przeważającej większości są notowane na różnych giełdach na całym świecie oraz mogą być szybko zamienione na gotówkę. Spełniają one przez to dwie funkcje w portfelu funduszu stanowiąc:
- rezerwuar bezpieczeństwa – poprzez możliwość szybkiej zamiany na gotówkę pozwalają na ich użycie w wypadku nagłej potrzeby beneficjentów funduszu rodzinnego;
- rezerwuar inwestycyjny – ponieważ okazje inwestycyjne w obszarze aktywów alternatywnych (real estate, private equty, venture capital, private debt czy direct investment) pojawiają się zazwyczaj „nagle”, dlatego część środków w portfelu należy trzymać w aktywach płynnych w związku z oczekiwaniami na alokację w obszar aktywów niepłynnych (alternatywnych).
Niestety aktywa płynne podlegają znaczącym wahaniom cen czyli ryzyku, które mocno wpływa na wycenę portfela w krótkim okresie czasu. Dla przykładu, jak podaje Black Rock globalny rynek akcji w roku 2022 stracił 22%, zaś obligacji 15%. Aby ustrzec się tak znaczących wahań w wycenach, zarządzający portfelami płynnymi Family Office poszukują strategii, które te wahania mogą ograniczyć i jednocześnie dadzą możliwość przewidywalności wartości funduszu w zakresie jego stabilnego i systematycznego wzrostu. Do takich celów wykorzystywana jest między innymi strategia long/short.
Co to strategia Long/Short?
Jest to zaawansowane podejście inwestycyjne, które dąży do zrównoważenia ryzyka i zysków poprzez zajmowanie pozycji długich na aktywach, wobec których oczekuje się wzrostu wartości oraz pozycji krótkich na aktywach, których ceny mogą spadać. Strategia ta obejmuje użycie szerokiego zakresu klas aktywów, w tym: akcji, walut, obligacji, surowców itp. Menedżerowie zarządzający portfelami płynnymi, poszukując instrumentów do realizacji tej strategii opierają swoje decyzje na analizie: określonych sektorów gospodarki, globalnych trendach czy wydarzeniach na rynku kapitałowym, takich jak fuzje i przejęcia, pierwsze oferty publiczne (IPO) czy restrukturyzacje.
Głównym celem strategii long/short jest generowanie pozytywnych stóp zwrotu niezależnie od ogólnych warunków rynkowych, poprzez wykorzystanie zarówno niedowartościowanych, jak i przewartościowanych aktywów. Takie podejście oferuje lepszą dywersyfikację i w konsekwencji zmniejszenie zmienności całego portfela. Możliwość czerpania zysków zarówno na rosnących, jak i spadających rynkach zapewnia dodatkową elastyczność, czyniąc tę strategię wartościowym narzędziem do aktywnego zarządzania ryzykiem i wykorzystywania nieefektywności rynkowych.
Czym jest Pozycja Długa i Krótka?
W tym miejscu warto, dla jasności, krótko wyjaśnić co to jest pozycja długa i krótka. O ile pozycja długa, to po prostu kupienie określonego instrumentu i czekanie na jego wzrost wartości w kontekście późniejszej sprzedaży i oczekiwanie z tego tytułu zysku, to krótka sprzedaż jest bardziej skomplikowana. A mianowicie jest to umówienie się z posiadaczem określonego instrumentu, że pożyczy ten instrument na określony czas. Następnie pożyczający ten instrument sprzedaje go na rynku i oczekuje spadku jego ceny. W momencie, kiedy cena spadnie, następuje odkupienie tego instrumentu po niższej wartości i jego zwrot pierwotnemu właścicielowi wraz z należnymi odsetkami. Różnica pomiędzy ceną, po której pożyczony instrument został sprzedany, a ceną odkupu, to zysk z tytułu krótkiej sprzedaży.
Jak działa połączenie Pozycji Długiej i Krótkiej w portfelu?
Załóżmy, że w portfelu Family Office występuje pozycja długa w akcjach określonej spółki (fundusz posiada akcje spółki) i występuje obawa potencjalnego krótkoterminowego ryzyka spadku ich wyceny. Zamiast sprzedawać akcje i próbować przewidzieć ich moment ponownego wzrostu, można zabezpieczać (hedgować) tę pozycję używając pozycji krótkiej z powiązanym rynkowo innym aktywem, jak np. ETF sektorowy lub akcje konkurencyjnej firmy. Przykładowo może to wyglądać w sposób następujący. Posiadacz 1 000 akcji Spółki A (branża technologiczna) i obawia się krótkoterminowego spadku cen akcji spółek tego sektora, ale wciąż wierzy w jego długoterminowy wzrost. Aby zabezpieczyć się przed tym wahaniem wartości, sprzedaje „krótko” 500 akcji Spółki B, konkurenta w tej samej branży technologicznej. Jeśli cały sektor spadnie, zarówno Spółka A, jak i Spółka B mogą ucierpieć. Jednakże, ponieważ będąc „krótko” na Spółce B, rekompensuje się potencjalne straty na Spółce A zyskami z pozycji krótkiej na Spółce B.
Ta strategia pomaga chronić przed ryzykiem spadku na rynku lub w sektorze, ale nie jest spekulacyjna, ponieważ celem jest zmniejszenie ryzyka, a nie zarabianie na konkretnych ruchach cenowych którejkolwiek akcji. Pozycji krótkiej, w portfelach Family Office, używa się, aby zrównoważyć potencjalne straty na pozycji długiej, a nie oczekuje się zarabiania na samej pozycji krótkiej.
Strategia polecana tylko dla specjalistom
Mimo swoich zalet, strategia long/short ma też oczywiście drugą stronę medalu i wiąże się z ryzykiem. Źle zarządzane strategie long/short mogą wprowadzać komplikacje, z których najbardziej znaczącym jest ryzyko short squeeze. To sytuacja, w której cena akcji, na które zawarto dużo krótkich pozycji, zaczyna rosnąć, zmuszając sprzedających na krótko do wykupu akcji w celu pokrycia swoich pozycji, co powoduje dalszy wzrost ceny. Może to prowadzić do szybkiego wzrostu ceny akcji, ponieważ coraz więcej sprzedających na krótko zmusza się do zakupu. Ponadto wiele strategii long/short wykorzystuje lewarowanie (pożyczanie kapitału w celu zwiększenia potencjalnych zysków). Chociaż lewarowanie może zwiększyć zyski w sprzyjających warunkach, w przypadku niekorzystnych zmian na rynku potęguje straty, zwiększając tym samym całkowite ryzyko. Z tego powodu należy zbadać czy zarządzający funduszem tego nie wykorzystuje, bo jest to działanie spekulacyjne, którego nie używa się w bezpiecznych portfelach.
Dlatego strategia long/short wymaga zaawansowanej wiedzy i dyscypliny w zarządzaniu ryzykiem, co sprawia, że majątki rodzinne powierzają jej realizację doświadczonym menedżerom Family Office.
Ile jest strategii long/short w portfelach Family Office?
Fundusze typu endowment posiadają portfel złożony z wielu klas aktywów, takich jak: akcje, obligacje, private equity, nieruchomości oraz czasami fundusze hedgingowe (hedge funds) lub inne inwestycje alternatywne. Strategie long/short zwykle mieszczą się w kategorii aktywów alternatywnych w grupie funduszy hedgingowych. Menedżerowie Family Office alokują obecnie ok 30% wartości portfela w fundusze hedingowe, natomiast zarządzający funduszami hedgingowymi zazwyczaj zabezpieczają średnio wartość swojego portfela wykorzystując strategię long/short od 5 do 20%. Udział tych strategii w portfelu funduszu hedgingowego jest uzależniony od: tolerancji na ryzyko, celów inwestycyjnych i ogólnej strategii portfela. W konsekwencji bardziej konserwatywne fundusze mogą przeznaczyć bliżej dolnej granicy (5-10%), koncentrując się na stabilności, podczas gdy fundusze o wyższej tolerancji ryzyka i celach wzrostowych mogą przeznaczyć 15-20%. Tym samym obecnie średnio około 5-7% wartości portfela Family Office jest zabezpieczanych strategiami long/short. Jednakże pomimo, że wydaje się to udziałem niedużym, to z punktu widzenia stabilności całości portfela ma to duże znaczenie, w kontekście połączenia z innymi strategiami stabilizacyjnymi stosowanymi w portfelu.
Podsumowanie
Pozycje długie mogą generować zyski w stabilnych i wzrostowych warunkach gospodarczych. Pozycje krótkie zarabiają w przypadku spadków. Połączenie tych pozycji w portfelu w odpowiedniej proporcji, może działać jako zabezpieczenie, kompensując potencjalne straty w przypadku rynku o wahaniach krótkoterminowych. Daje to także dywersyfikację, elastyczność oraz pozwala zmniejszyć całość ryzyka portfela, zapewniając jego odporność nawet w niestabilnych warunkach rynkowych. Jednak złożoność zarządzania takimi strategiami, szczególnie przy użyciu lewarowania i ryzyka związane z short squeeze, wymaga wysokiego poziomu wiedzy i stałej obserwacji rynku oraz dyscypliny. Z tego powodu Family Office w tym zakresie powierza doświadczonym menedżerom zewnętrznym.
Opublikowane w:
